2. Ek Uygulamalar
  3. Çatı Yalıtımı ve Çeşitleri

Çatı Yalıtımı ve Çeşitleri

Çatılar binaların korunmasında tamamlayıcı bir parçadır.
Ülke, bölge ve kent açılım seviyeleri, coğrafi ve iklimsel özellikler yönünden nasıl bir çatı yapılması gerektiğini belirler.
 

Kullanım Şekline Göre Çatılar;
  • Üzerinde Gezilebilen Çatılar
  • Üzerinde Gezilemeyen Çatılar

Yağış Suyunun Uzaklaştırılma Şekline Göre Çatı Çeşitliliği;
  • Dışa Akışlı Çatılar
  • İçe Akışlı Çatılar
 
Eğimine Göre Çatılar;
  • Az Eğimli Çatılar : Eğimleri %0’dan %25 arası
  • Çok Eğimli Çatılar : Eğimi %25 ve daha büyük
  • Değişken Eğimli Çatılar : Bu tür çatılarda eğim değişkendir. 
Kaplama Malzemelerine Göre Çatılar;
Kullanılacak malzemenin türüne göre sınıflandırılma yapılır.
  • Kiremit kaplamalı
  • çimento esaslı donatılı levha kaplamalı 
  • metal kaplamalı
  • bitüm kaplamalı
  • cam kaplamalı
  • polimer kaplamalı
  • doğal taş kaplamalı
  • bitkisel kaplamalı
  • toprak kaplamalı 
 
Biçimine Göre Çatı Çeşitleri;
Çatılar biçimlerine göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilirler.
  • Tek yüzeyli
  • beşik örtülü
  • kırma, mansard
  • kubbe
  • külah
  • şed
  • düz
  • az eğimli

Çatı Arası Havasına Göre Çatılar;
  • Çatı Arası Havası Olan Çatılar 
  • Çatı Arası Havası Olmayan Çatılar 
Taşıyıcılık Niteliğine Göre Çatı Çeşitleri;
  • Oturtma çatılar
  • Asma çatılar
  • Karma çatılar 


ÇATI YALITIMI NEDİR?
Bina dış kabuk elemanı olarak çatının, maruz kaldığı iç ve dış ortam fiziksel koşullarının kontrolleri amacıyla yalıtım önemli bir parametredir.
Yalıtılması gereken başlıca etmenler; su/buhar, ısı, ışık/radyasyon ve ses olarak sıralayabiliriz.

Su Buhar Yalıtımı;
Kar ve yağış sularının uzaklaştırılması, eğimli ve kaplama esaslı çatılarda çatının şekli yönünden önemli bir sorun oluşturmazken, eğimli olmayan teras çatılarda bu suların küçük eğimlerle su gideri noktalarına yönlendirilmesi şeklinde çözümlenir.
Soğuk çatılarda iç hacimlerde oluşacak su buharı, varsa betonarme taşıyıcı döşemeyi, böyle bir döşeme yoksa hacmin tavanını katederek üstteki hava tabakasına ulaşacaktır. Su buharı burada bina çatısının kaplama kısmından ve özellikle kaplama esaslı örtü malzemelerinin( kiremit, metal kaplama vb.) aralıklarından doğrudan dış atmosfere çıkacaktır.
Ancak, sıcak çatıda yağış sularının aşağıya geçmesine engel olan su yalıtım katmanı su buharının dış ortama geçişini de engelleyeceğinden, özel bir önlem alınarak su buharının kolayca dışarı çıkması sağlanmalıdır.
 
Isı Yalıtımı;
Bina dış kabuğundaki ısı kaybının önemli bir kesimini çatılardan kaybedilen ısı enerjisi oluşturmaktadır. Çatılarda bu ısı kaybının belirli nitelikte ısı yalıtım malzemeleri kullanılarak önlenmesi gerekir. 

Işık & Radyasyon Yalıtımı;
Sıcak çatıların ışık ve radyasyon ile ilişkileri ışık gereksinmesi ve radyasyondan korunma olarak ele alınabilir. Işık gereksinmesi için sıcak çatılarda çatı ışıklıkları yapılır. Bunlar sıcak çatı altındaki mekanlara ışık sağlamak üzere kullanılmaktadır.

Çatıların radyasyon koruyuculara ihtiyacı vardır. Bunların başında beyaz renkli yuvarlak çakıllar gelir. Bu malzeme son bitümlü katman üzerine 1-2 cm büyüklükte bitümle yapıştırılmış ince çakıl tabakası halinde, bunun üzerine de 4-5 cm büyüklükte beyaz renkli serbest çakıl halinde serilerek kullanılır. Çakılın beyaz rengi radyasyonu yansıtarak alttaki bitüm katmanının ısınmasına ve çözülmesine engel olur. 
 
Ses Yalıtımı;
Ortam sesinin döşemeden geçmemesi için döşemenin bu ses titreşimi ile membran titreşimi yapamayacak derecede ağır olmalıdır. Özellkle üzerinde gezilebilir çatıların bireyleri rahatsız etmemesi gereklidir.